การรักษาโรคเอดส์

การรักษาผู้ป่วยที่ติดเชื้อเอชไอวีและผู้ป่วยเอดส์ มีหลักการคร่าว ๆ ดังนี้
1. ให้ยาต้านไวรัส เพื่อลดจำนวนของเชื้อเอชไอวี ซึ่งจะช่วยลดการทำลายระบบภูมิคุ้มกัน ช่วยให้ยืด อายุผู้ป่วยและมีสุขภาพที่ดีขึ้น แพทย์จะพิจารณาให้ยาต้านไวรัสในกรณี ดังนี้
 (1) เมื่อมีอากาแสดง                                                                        
    (2) เมื่อยังไม่มีอาการแสดง แต่ตรวจเลือดพบว่ามีค่า CD4 ต่ำกว่า 500 
          เซลล์ต่อลูกบาศก์มิลลิเมตร (CD4 มีค่าปกติ 600-1200, ค่า CD4   
         บ่งบอกถึงระดับความแข็งแรงของระบบภูมิคุ้มกัน มีค่ายิ่งต่ำระบบ
         ภูมิคุ้มกันก็ยิ่งอ่อนแอ และยิ่งเสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนมากขึ้น)
    (3) เมื่อยังไม่มีอาการแสดง และค่า CD4 มากกว่า 500 เซลล์ต่อลูกบาศก์                                       
         มิลลิเมตร แต่มีประมาณ เชื้อเอชไอวี (viral load) มากกว่า 30,000 ตัว
         ต่อมิลลิลิตร

• ในปัจจุบันมียาต้านไวรัสที่นิยมเลือกใช้อยู่ 3 กลุ่ม ได้แก่กลุ่มที่
• 1 Nucleoside analogues RTIs (reverse transcriptase 
  inhibitors) เช่น
  – Zidovudine (AZT)
  – Didanosine (ddI)                                                               
  – Zalcitabine (ddC)                                                                                                                 
  – Stavudine (d4T)
  – Lamivudin(3TC)                                                                                                              
• กลุ่มที่ 2 NNRTIs (non-nucleoside reverse transcriptase inhibitors) เช่น
  – Delavirdine
  – Loviride
  – Nevirapine
• กลุ่มที่ 3 Protease inhibitors (PIs) เช่น
  – Nelfinavir
  – Indinavir
  – Ritonavir
  – Saquinavir

 ข. ให้การรักษาโรคแทรกซ้อนที่เกิดขึ้น ในที่นี้ขอยกตัวอย่าง โรคติดเชื้อฉวยโอกาส
ที่พบบ่อยใน บ้านเรา เช่น
1) วัณโรค ให้ยารักษาวัณโรค
2) เยื่อหุ้มสมองอักเสบ   จากเชื้อราคริปโตค็อกคัส (Cryptococcal
     meningitis) ให้ยาฆ่าเชื้อรา – แอมโฟเทอริซินบี (Amphotericin B) 
     0.3-0.6 มก. ต่อน้ำหนักตัว 1 กก. ต่อวัน หยดเข้าหลอด เลือดดำช้า ๆ 
    นาน 6-8 สัปดาห์ เมื่อรักษาขั้นต้นจนหายแล้ว ควรให้ยานี้ขนาด 
    50-100 มก. ฉีด สัปดาห์ละครั้ง หรือให้กินฟลูโคนาโซน (Fluconazole) 
    100 – 200 มก.ต่อวัน ไปตลอดชีวิต เพื่อ ป้องกันการกำเริบซ้ำ
3) ปอดอักเสบ จากเชื้อโปรโตซัว-นิวโมซิสติสคาริไน (Pneumocystis 
    carinii pneumonia หรือ PCP) ให้ยาต้านจุลชีพ –โคไตรม็อกซาโซล   
    กินหรือฉีดเข้าหลอดเลือดดำ ในขนาด 15 มก. ต่อ น้ำหนักตัว 1 กก. ต่อ
    วัน ของไตรเมโทพริมแบ่งให้วันละ 4 ครั้ง หรือ ให้เพนทาไมดีน   
    (Pentamidine) ฉีดเข้าหลอดเลือดดำในขนาด 4 มก.ต่อน้ำหนักตัว 1 กก.
    ต่อวัน หรือ ให้ไตรเมโทพริม กินในขนาด 15 มก.ต่อน้ำหนักตัว 1 กก. 
    ร่วมกับแดปโซน (Dapsone) กินในขนาด 100 มก. ต่อวัน โดยให้ยาชนิด
    ใดชนิดหนึ่งนาน 14-21 วัน เมื่อหายแล้ว ควรกินยาป้องกันการกำเริบซ้ำ    
    โดยให้โคไตรม็อกซาโซลวันละ 2 เม็ด 3 วัน ต่อสัปดาห์ หรือแดปโซน 50
    -100 มก.ทุกวัน